Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2018

Αλλαγές στην Αξιολόγηση της Έκθεσης

Αλλαγές στην αρχική διάταξη για τις εξετάσεις και βαθμολογίες των μαθητών Λυκείου που περιλαμβάνεται στο υπo ψήφιση νομοσχέδιο για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής κατέθεσε σήμερα ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου.
Ειδικότερα η νέα διάταξη που κατέθεσε σήμερα ο υπουργός Παιδείας που αντικαθιστά την αρχική έχει ως εξής:
Τροποποιείται το π.δ. 46/2016 για την αξιολόγηση των μαθητών/τριών του ΓΕ.Λ., καθώς  από το υπουργείο Παιδείας, κρίθηκαν ως αναγκαία
α) η τροποποίηση αυτής της διαδικασίας μετά την ανατροφοδότηση που έλαβε το ΙΕΠ στο τέλος της προηγούμενης σχολικής χρονιάς («Συνοπτική Αποτίμηση της υλοποίησης των Δημιουργικών Εργασιών στο Γενικό Λύκειο κατά το Σχολικό Έτος 2016-17 – Προτάσεις για την υλοποίηση των Δημιουργικών Εργασιών κατά το Σχολικό Έτος 2017-18», Απόσπασμα Πρακτικού του ΔΣ του ΙΕΠ 30/27-07-2017), καθώς το ΙΕΠ εισηγήθηκε την ένταξη της διαδικασία υλοποίησης των Δημιουργικών Εργασιών στα επιμέρους μαθήματα της Α΄ και Β΄ τάξης,
β) ο περιορισμός του χρόνου που αφιερώνεται στις εξεταστικές διαδικασίες και η αύξηση του χρόνου που αφιερώνεται στη διδασκαλία, μεγάλη επιβάρυνση προκαλεί το γεγονός ότι στην τελευταία τάξη ΓΕ.Λ. οι μαθητές/τριες έχουν διπλές εξετάσεις (απολυτήριες και εισαγωγικές) και γι’ αυτόν τον λόγο μειώνονται σε τέσσερα τα μαθήματα που συμμετέχουν στις απολυτήριες εξετάσεις του ΓΕ.Λ. (Νέα Ελληνικά, Μαθηματικά, Ιστορία, Βιολογία), ενώ για τα υπόλοιπα μαθήματα που εξετάζονταν στις απολυτήριες προβλέπεται δεύτερο ωριαίο υποχρεωτικό διαγώνισμα στο Β΄ τετράμηνο,
γ)  η προσαρμογή του περιεχομένου της προαγωγικής εξέτασης, αφενός διότι προστέθηκε στη διδακτέα ύλη της Β΄ τάξης του Γενικού Λυκείου το κείμενο του Επιταφίου του Θουκυδίδη, αφετέρου επειδή οι φετινές οδηγίες διδασκαλίας δίνουν έμφαση στην κειμενοκεντρική προσέγγιση,
δ) ο περιορισμός του χρόνου που αφιερώνεται στις εξεταστικές διαδικασίες και η αύξηση του χρόνου που αφιερώνεται στη διδασκαλία, μεγάλη επιβάρυνση προκαλεί το γεγονός ότι στην τελευταία τάξη του Γενικού Λυκείου οι μαθητές/τριες έχουν διπλές εξετάσεις (απολυτήριες και εισαγωγικές) και γι’ αυτόν τον λόγο μειώνονται σε τέσσερα τα μαθήματα που συμμετέχουν στις απολυτήριες εξετάσεις του ΓΕ.Λ.: Νέα Ελληνικά, Μαθηματικά, Ιστορία, Βιολογία. Τέλος, στις απολυτήριες εξετάσεις υιοθετείται η κοινή τρίωρη εξέταση των δύο κλάδων των Νέων Ελληνικών (της Νεοελληνικής Γλώσσας και της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας), δηλαδή η λογική του τρόπου αξιολόγησης που ακολουθείται ήδη στο Γυμνάσιο και στο ΕΠΑ.Λ..
Ειδικότερα η νέα διάταξη έχει ως εξής:

Η ΝΕΑ ΔΙΑΤΑΞΗ

Άρθρο ….
Τροποποίηση του π.δ. 46/2016 (Α΄ 74)
Το άρθρο 34 του σχεδίου νόμου αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 34

Ζητήματα αξιολόγησης μαθητών Γενικού Λυκείου

1. Η περίπτ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 3 του π.δ. 46/2016 (Α΄ 74) αντικαθίσταται ως εξής:
«γ) Η ομάδα Γ΄ περιλαμβάνει τα μαθήματα που δεν εξετάζονται γραπτώς. Για την Α΄ τάξη του Ημερήσιου Γενικού Λυκείου την Ερευνητική εργασία (Project) και τη Φυσική Αγωγή και για την Α΄ τάξη του Εσπερινού Γενικού Λυκείου τη Φυσική Αγωγή.»
2. Οι παρ. 5 και 6 του άρθρου 3 του π.δ. 46/2016 (Α΄ 74) αντικαθίστανται ως εξής:
«5. Τα μαθήματα της Γ΄ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου κατανέμονται σε τέσσερις (4) ομάδες:
α) Η ομάδα Α΄ περιλαμβάνει τα μαθήματα Γενικής Παιδείας που εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις και είναι τα εξής: Νέα Ελληνικά (με κλάδους τη Νεοελληνική Γλώσσα και τη Νεοελληνική Λογοτεχνία), Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής, Ιστορία και Βιολογία.
β) Η ομάδα Β΄ περιλαμβάνει τα υπόλοιπα  μαθήματα Γενικής Παιδείας, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.
γ) Η ομάδα Γ΄ περιλαμβάνει όλα τα μαθήματα Ομάδων Προσανατολισμού, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.
δ) Η ομάδα Δ΄ περιλαμβάνει τα μαθήματα Επιλογής, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.
6. Τα μαθήματα της Δ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου κατανέμονται σε τρεις (3) ομάδες:
α) Η ομάδα Α΄ περιλαμβάνει τα μαθήματα Γενικής Παιδείας που εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις και είναι τα εξής: Νέα Ελληνικά (με κλάδους τη Νεοελληνική Γλώσσα και τη Νεοελληνική Λογοτεχνία), Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής, Ιστορία και Βιολογία.
β) Η ομάδα Β΄ περιλαμβάνει τα υπόλοιπα  μαθήματα Γενικής Παιδείας, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.
γ) Η ομάδα Γ΄ περιλαμβάνει όλα τα μαθήματα Ομάδων Προσανατολισμού, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.»
3. Στο άρθρο 4 του π.δ. 46/2016 προστίθεται παρ. 2, η οποία έχει ως εξής:
«2. Στη Γ΄ τάξη Ημερήσιου και στη Δ΄ τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου το μάθημα «Νέα Ελληνικά» χωρίζεται στους εξής κλάδους:

α) Νεοελληνική Γλώσσα

β) Νεοελληνική Λογοτεχνία

Κάθε κλάδος βαθμολογείται χωριστά. O τελικός βαθμός του μαθήματος «Νέα Ελληνικά» είναι ο μέσος όρος των τελικών βαθμών των κλάδων του με προσέγγιση δεκάτου.»
4. Οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 7 του π.δ. 46/2016 αντικαθίστανται ως εξής:
«1. Για την αξιολόγηση του μαθητή κατά τετράμηνο ο διδάσκων συνεκτιμά:
α. τη συμμετοχή του στη διδακτική μαθησιακή διαδικασία,
β. την επιμέλεια και το ενδιαφέρον του για το συγκεκριμένο μάθημα,
γ. την επίδοσή του στις γραπτές δοκιμασίες,
δ. τις εργασίες που εκτελεί στο σχολείο ή στο σπίτι,
ε. τον φάκελο επιδόσεων και δραστηριοτήτων του μαθητή, όπου αυτός τηρείται.
Οι γραπτές δοκιμασίες διακρίνονται στις ολιγόλεπτες και στις ωριαίες.
Οι ολιγόλεπτες γραπτές δοκιμασίες διαρκούν πέντε (5) έως δεκαπέντε (15) λεπτά, αποτελούν εναλλακτικό τρόπο εξέτασης των μαθητών στο μάθημα της ημέρας και συμπληρώνουν την αξιολόγηση μέσω προφορικών διαδικασιών. Γίνονται χωρίς προειδοποίηση των μαθητών με τη μορφή σύντομων, ποικίλων και κατάλληλων ερωτήσεων, οι οποίες διατυπώνονται από τον διδάσκοντα. Ο αριθμός των ολιγόλεπτων γραπτών δοκιμασιών αφήνεται στην κρίση του διδάσκοντος.
Οι ωριαίες γραπτές δοκιμασίες διαρκούν μία (1) διδακτική ώρα, καλύπτουν περιορισμένης έκτασης ενότητα και γίνονται ύστερα από προειδοποίηση των μαθητών στο τελευταίο μάθημα της ενότητας.
Στην Α΄ και Β΄ τάξη Ημερησίου Γενικού Λυκείου και στην Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου διενεργείται σε όλα τα γραπτώς εξεταζόμεναμαθήματα μια (1) υποχρεωτική ωριαία γραπτή δοκιμασία κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου. Αν υπάρχει αντικειμενικό πρόβλημα, η ωριαία γραπτή δοκιμασία του πρώτου τετραμήνου μπορεί να πραγματοποιηθεί στο δεύτερο τετράμηνο.
Στη Γ΄ τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και στη Δ΄ τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου στα μαθήματα της Ομάδας Α’ διενεργείται μόνο μια υποχρεωτική ωριαία γραπτή δοκιμασία κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου. Αν υπάρχει αντικειμενικό πρόβλημα, η ωριαία γραπτή δοκιμασία του πρώτου τετραμήνου μπορεί να πραγματοποιηθεί στο δεύτερο τετράμηνο. Στα μαθήματα των υπόλοιπων Ομάδων διενεργούνται δύο (2) υποχρεωτικές ωριαίες γραπτές δοκιμασίες, μία κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου και μία κατά τη διάρκεια του δεύτερου τετραμήνου με εξαίρεση το μάθημα Φυσική Αγωγή στο οποίο δεν διενεργείται καμιά γραπτή δοκιμασία. Αν υπάρχει αντικειμενικό πρόβλημα, και η ωριαία γραπτή δοκιμασία του πρώτου τετραμήνου δεν πραγματοποιηθεί στο πρώτο τετράμηνο, τότε διενεργούνται και οι δύο (2) ωριαίες γραπτές δοκιμασίες στο δεύτερο τετράμηνο.
2. Οι ωριαίες γραπτές δοκιμασίες πραγματοποιούνται με τον παρακάτω περιορισμό:
Δεν πρέπει να διεξάγονται περισσότερες από μια (1) ωριαία γραπτή δοκιμασία κατά τη διάρκεια του ημερησίου διδακτικού προγράμματος και οπωσδήποτε όχι περισσότερες από τρεις (3) κατά τη διάρκεια του εβδομαδιαίου διδακτικού προγράμματος».
[…]
6. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 11 του π.δ. 46/2016 αντικαθίσταται ως εξής:
«Η διάρκεια των γραπτών προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων είναι δίωρη, με εξαίρεση τα Νέα Ελληνικά της Γ΄ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και της Δ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου, των οποίων οι δύο (2) κλάδοι (Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνίασυνεξετάζονται σε τρίωρη εξέταση
7. Η παρ. 2 του άρθρου 11 του π.δ. 46/2016 καταργείται.
8. Η περίπτ. II της Ενότητας Α της παρ. 2 του άρθρου 14 του π.δ. 46/2016 αντικαθίσταται ως εξής:
«II. Για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία του προγράμματος Γενικής Παιδείας της Β ́ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και της Γ ́ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου δίνεται στους/στις μαθητές/-τριες, σε φωτοαντίγραφο, απόσπασμα διδαγμένου από το πρωτότυπο κειμένου 12-20 στίχων, με νοηματική συνοχή και τους ζητούνται τα εξής:
α) Μετάφραση στη Νέα Ελληνική ενός τμήματός του που αποτελείται από οκτώ έως δέκα (8-10) στίχους.
β)  Απάντηση σε δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές, που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες, αξίες, προβλήματα και επιχειρήματα, στη στάση, στο ήθος ή στον χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό, κοινωνικό, πολιτικό, πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής της συγγραφής του έργου, στη συσχέτιση του υπό εξέταση κειμένου με γραμματολογικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στη διδακτέα ύλη του μαθήματος. Οι δύο (2) ερωτήσεις αυτές αναφέρονται στο δοθέν από το πρωτότυπο απόσπασμα.
γ) Απάντηση σε μία (1) ερώτηση που ζητεί τη σύγκριση του εξεταζόμενου κειμένου με παράλληλο κείμενο σε νεοελληνικό λόγο, διδαγμένο (από τα μεταφρασμένα κείμενα των οποίων έχει γίνει σχετική επεξεργασία κατά τη διδακτική διαδικασία) ή αδίδακτο που επιλέγεται από τον/τη διδάσκοντα/-ουσα. Για τις απαιτήσεις της σύγκρισης δίνεται στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο το εν λόγω κείμενο.
δ) Απάντηση σε δύο (2) ερωτήσεις επί του δοθέντος από το πρωτότυπο διδαγμένου κειμένου (που είναι δυνατόν να αναλύονται σε δύο ισοδύναμα βαθμολογικώς υποερωτήματα) από τις οποίες:
i. μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική που  αναφέρεται στην παραγωγή και σύνθεση λέξεων της Αρχαίας Ελληνικής, σε ομόρριζες λέξεις, σε απλές ή σύνθετες, στη συσχέτιση λέξεων της Αρχαίας και της Νέας Ελληνικής, στη διατήρηση ή στην αλλαγή της σημασίας τους, σε συνώνυμα και αντώνυμα, κ.λπ. και
ii. μία (1) ερώτηση αποκλειστικά υφολογικού χαρακτήρα (εκφραστικά σχήματα, αισθητικά θέματα, λεξικογραμματικά φαινόμενα), προκειμένου να αναδειχθεί η λειτουργία συγκεκριμένων εκφραστικών επιλογών του συγγραφέα.
Η μετάφραση βαθμολογείται με τριάντα (30) μονάδες, οι δύο (2) ερμηνευτικές ερωτήσεις που αναφέρονται στο πρωτότυπο δοθέν απόσπασμα βαθμολογούνται με δεκαπέντε (15) μονάδες η καθεμιά, η ερώτηση σύγκρισης του εξεταζόμενου με παράλληλο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες και τέλος καθεμιά από τις ερωτήσεις υπό τα στοιχεία δ)i και δ)ii με δεκαπέντε (15) μονάδες.»
[…]
10. Η περίπτ. 3 της Ενότητας Β της παρ. 2 του άρθρου 14 του π.δ. 46/2016 αντικαθίσταται ως εξής:
 «Ο κλάδος Νεοελληνική Γλώσσα του μαθήματος Νέα Ελληνικά της Γ΄ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και της Δ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου συνεξετάζεται με τον κλάδο Νεοελληνική Λογοτεχνία, όπως περιγράφεται στην Ενότητα ΙΗ της παρ. 2 του άρθρου 14 αυτού του π.δ.»
11. Το πρώτο εδάφιο της περίπτ. 3 της Ενότητας Γ της παρ. 2 του άρθρου 14 του π.δ. 46/2016 αντικαθίσταται ως εξής:
«Ο κλάδος Νεοελληνική Λογοτεχνία του μαθήματος Νέα Ελληνικά της Γ΄ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και της Δ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου συνεξετάζεται με τον κλάδο Νεοελληνική Γλώσσα, όπως περιγράφεται στην Ενότητα ΙΗ της παρ. 2 του άρθρου 14 αυτού του π.δ.
Για την εξέταση στο μάθημα «Λογοτεχνία» της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών στη Γ΄ τάξη Ημερησίου Γενικού Λυκείου και στη Δ΄ τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου, που προβλέπεται για τους κατ` ιδίαν διδαχθέντες και τους στρατεύσιμους, καθώς και για τους μαθητές που δεν επέτυχαν τον Γενικό Μέσο Όρο απόλυσης, ισχύουν τα εξής:
Η εξέταση αναφέρεται σε πεζό ή ποιητικό κείμενο που περιέχεται στη διδαχθείσα ύλη της αντίστοιχης τάξης, το οποίο δίνεται στους μαθητές σε φωτοτυπία, μαζί με τις αναγκαίες σημασιολογικές ή άλλες διευκρινίσεις.»

Αλλαγές στην Αξιολόγηση της Έκθεσης

[…]
27. Μετά από την Ενότητα ΙΖ της παρ. 2 του άρθρου 14 του π.δ.  46/2016 προστίθεται Ενότητα ΙΗ ως εξής:

«ΙΗ. ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Οι δύο (2) κλάδοι των Νέων Ελληνικών (Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία) της Γ΄ τάξης Ημερησίου και της Δ΄ τάξης Εσπερινού ΓΕ.Λ. εξετάζονται την ίδια μέρα και η συνολική διάρκεια της εξέτασης είναι τρεις (3) ώρες. Τα θέματα δίνονται και οι απαντήσεις αναπτύσσονται σε ξεχωριστό φύλλο για καθέναν από τους δύο (2) κλάδους και αποδίδεται διακριτός βαθμός για καθέναν από αυτούς.
I. Ειδικότερα στον κλάδο της Νεοελληνικής Γλώσσας:
Δίνεται ένα μη λογοτεχνικό κείμενομη διδαγμένο, το οποίο μπορεί να είναι δημοσιογραφικό κείμενο ή επιστημονικό ή πληροφοριακό άρθρο, συνέντευξη, κριτική, ομιλία, επιστολή, επιφυλλίδα ή δοκίμιο. Το κείμενο μπορεί να συνοδεύεται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια.
Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να απαντήσουν σε τρεις (3) δραστηριότητες από τις οποίες:
α) η πρώτη αφορά στην κατανόηση του κειμένου, μπορεί να διαιρείται σε δύο (2) ερωτήματα και βαθμολογείται με εικοσιπέντε (25) μονάδες (σε περίπτωση δύο ερωτημάτων η βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητά τους). Με την δραστηριότητα αυτή ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/-τριών:
αα) να εντοπίζουν και να παρουσιάζουν κάποια από τα παρακάτω στοιχεία: τις πληροφορίες που περιέχονται στο κείμενο, τις βασικές ιδέες και τα επιχειρήματα του συγγραφέα, το πρόβλημα που θέτει, τις θέσεις που υποστηρίζει, τη σχέση του βασικού μηνύματος του κειμένου με τις περιστάσεις επικοινωνίας και τον σκοπό για τον οποίο γράφτηκε, καθώς και με τους τρόπους και τα μέσα πειθούς που αξιοποιούνται στο κείμενο (με ποικίλες ερωτήσεις ανοικτού και κλειστού τύπου) ή/και
ββ) να αποδίδουν περιληπτικά και να πυκνώνουν το νόημα μέρους του κειμένου ή ολόκληρου του κειμένου, λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο.
β) η δεύτερη αφορά στην προσέγγιση της δομής και της γλώσσας του κειμένου,  μπορεί να διαιρείται σε έως και τρία (3) ερωτήματα και βαθμολογείται με 25 μονάδες (σε περίπτωση δύο ή τριών ερωτημάτων η βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητά τους). Με τη δραστηριότητα αυτή ελέγχεται η ικανότητατων μαθητών /-τριών:
αα) είτε να αναγνωρίζουν τη βασική δομή του κειμένου ή τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης μιας παραγράφου,
ββ) είτε να εντοπίζουν τις διαρθρωτικές λέξεις ή φράσεις που βοηθούν στη συνοχή και νοηματική αλληλουχία του κειμένου,
γγ) είτε να αποδίδουν με πλαγιότιτλους το νόημα των παραγράφων ή ενοτήτων του κειμένου,
δδ) είτε να μετασχηματίζουν λέξεις ή φράσεις αλλάζοντας τη γραμματική μορφή, τη σύνταξη, το λεξιλόγιο (συνώνυμα ή συνώνυμες φράσεις, αντώνυμα, παράγωγα, σύνθετα κ.λπ.), τα σημεία στίξης, σύμφωνα με συγκεκριμένες περιστάσεις επικοινωνίας, και να σχολιάζουν το επικοινωνιακό αποτέλεσμα,
εε) είτε να ερμηνεύουν λέξεις ή φράσεις του κειμένου με βάση τα κειμενικά συμφραζόμενα και το επικοινωνιακό πλαίσιο.
γ)  η τρίτη αφορά στην ερμηνεία-παραγωγή λόγου και βαθμολογείται με πενήντα(50) μονάδες. Στη δραστηριότητα αυτή ζητείται από τους/τις μαθητές/-τριες να συντάξουν δικό τους κείμενο, ενταγμένο σε επικοινωνιακό πλαίσιο σε συνάρτηση με το κείμενο αναφοράς, στο οποίο κρίνουν ή σχολιάζουν σημεία του κειμένου, ανασκευάζουν θέσεις του ή αναπτύσσουν τεκμηριωμένα προσωπικές απόψεις. Το κείμενο των μαθητών/-τριών αναπτύσσεται με τη μορφή κειμένου επιχειρηματολογίας (δημόσια ομιλία, επιστολή, άρθρο) και έχει έκταση τριακόσιες (300) έως τριακόσιες πενήντα (350) λέξεις.
ΙΙ. Ειδικότερα στον κλάδο της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας:
Δίνεται λογοτεχνικό κείμενο, διδαγμένο ή αδίδακτο, (ποίημα ή διήγημα ή απόσπασμα από μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο), το οποίο συνοδεύεται από τρεις(3) δραστηριότητες, από τις οποίες:
α) Η πρώτη αφορά στην ανάγνωση – κατανόηση του κειμένου, μπορεί να αναπτύσσεται σε δύο (2) ερωτήματα ίδιας βαρύτητας  περίπου και  βαθμολογείται με τριάντα (30) μονάδες. Με τη δραστηριότητα αυτή ελέγχεται (με ποικίλες ερωτήσεις ανοικτού και κλειστού τύπου) η ικανότητα των μαθητών/μαθητριών:
αα) είτε να εντοπίζουν στο κείμενο πληροφορίες όπως πρόσωπα, χώρο, χρόνο,κοινωνικό πλαίσιο δράσης των προσώπων, γεγονότα/αίτια που κατευθύνουν τη δράση των αφηγηματικών ηρώων, βασικά θέματα, ιδέες, προβληματισμούς που θέτει το κείμενο, αξίες που προβάλλει, τεκμηριώνοντας την άποψή τους με στοιχεία του κειμένου
ββ) είτε να αναλύουν κάποιον από τους χαρακτήρες με βάση τα δεδομένα του κειμένου
γγ) είτε να επισημαίνουν τα σύμβολα, τις φωνές, τις σιωπές σε ένα ποιητικό ή θεατρικό κείμενο και να παρουσιάζουν με δικά τους λόγια το νόημα που τους δίνουν.
Από τα δύο ερωτήματα στα οποία μπορεί να αναπτύσσεται η συγκεκριμένη δραστηριότητα (που πρέπει να ελέγχουν διαφορετικές ικανότητες), μόνο το έναμπορεί να είναι ερώτηση ανοικτού τύπου και η απάντηση στην ερώτηση ανοικτού τύπου μπορεί να κυμαίνεται από πενήντα (50) έως εξήντα (60) λέξεις.
β) Η δεύτερη αφορά στην προσέγγιση της γλώσσας του κειμένου, μπορεί να αναπτύσσεται σε μέχρι τρία (3) ερωτήματα και βαθμολογείται με τριάντα (30) μονάδες (σε περίπτωση δύο ή τριών ερωτημάτων, η βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητά τους). Με τη δραστηριότητα αυτή ελέγχεται (με ερωτήσεις ποικίλων τύπων) η ικανότητα των μαθητών/μαθητριών:
αα) είτε να αναγνωρίζουν τα βασικά σημεία οργάνωσης της αφηγηματικήςπλοκbής ή της ποιητικής γραφής
ββ) είτε να εντοπίζουν μέσα στο κείμενο συγκεκριμένους δείκτες που δίνονται (αφηγηματικούς τρόπους, αφηγηματικές τεχνικές, ρηματικά πρόσωπα κ.ά.) και να ερμηνεύουν τη λειτουργία τους ως προς το νόημα
γγ) είτε να αναγνωρίζουν εκφραστικά μέσα – τρόπους (μεταφορές, παρομοιώσεις, επαναλήψεις, αντιθέσεις, εικόνες κ.λπ.) και τη λειτουργία τους ως προς το νόημα του κειμένου.
γ) Η τρίτη αφορά στην ερμηνεία και στην παραγωγή λόγου σε ένα θέμα αναγνωστικής ανταπόκρισης ή δημιουργικού μετασχηματισμού και βαθμολογείται με σαράντα (40) μονάδες. Με τη δραστηριότητα αυτή ζητείται από τους μαθητές /-τριες να αξιολογήσουν ιδέες, αξίες, στάσεις, συμπεριφορές που αναδεικνύονται στο κείμενο με βάση είτε τα κειμενικά συμφραζόμενα είτε τα ιστορικά και ιδεολογικά συμφραζόμενα της εποχής παραγωγής του έργου (εφόσον τους δίνονται σχετικές πληροφορίες), να τις συγκρίνουν με αυτές του σήμερα ή να τις συσχετίσουν με προσωπικές εμπειρίες, βιώματα, συναισθήματα. Η έκταση του μαθητικού κειμένου κυμαίνεται από εκατό (100) έως εκατόν πενήντα (150) λέξεις.»
[…]

Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2018

Σχολές και Τμήματα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
stratig@yahoo.com​
Η κατάθεση του νομοσχεδίου για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και η ψήφισή του τις επόμενες μέρες σηματοδοτούν την έναρξη των διαδικασιών για τη λειτουργία του. Το σχέδιο πρέπει να γίνει πράξη μέσα σε μόλις 6 μήνες. Κτίρια, εργαστήρια, προσωπικό, προγράμματα σπουδών πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ας δούμε τι αλλάζει.
Τα τμήματα των ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά ήταν 42. Στο νέο Πανεπιστήμιο γίνονται 26, μέσω εκτεταμένων συγχωνεύσεων. Την αντιστοιχία των τμημάτων μπορείτε να δείτε στο σχήμα. Βλέπουμε ότι στη Σχολή Επιστημών Υγείας και Πρόνοιας εντάσσονται 11 τμήματα των ΤΕΙ, που συγκροτούν 6 νέα τμήματα. Για παράδειγμα τα τμήματα Αισθητικής, Ακτινολογίας, Ιατρικών Εργαστηρίων, Οδοντικής Τεχνολογίας και Οπτικής και Οπτομετρίας εντάσσονται σε ένα και μοναδικό τμήμα το τμήμα Βιοϊατρικών Επιστημών. Φυσικά τα γνωστικά αντικείμενα είναι τελείως διαφορετικά, καθώς η μόνη σχέση που έχει η Αισθητική με την Ακτινολογία και την Ακτινοθεραπεία είναι ότι… αρχίζουν από Α. Συνεπώς θα αποτελούν διαφορετικές κατευθύνσεις μέσα στο ίδιο τμήμα και με κοινά μαθήματα στο πρώτο έτος. Φυσικά στο πτυχίο θα αναγράφεται η κατεύθυνση για να ξεχωρίζουν οι μεν από τους δε. Το ερώτημα είναι πως θα εισάγονται οι φοιτητές σ’ αυτές τις κατευθύνσεις. Θα εισάγονται στο τμήμα Βιοϊατρικών Επιστημών και μετά θα επιλέγουν κατεύθυνση στο τέλος του πρώτου έτους ή θα εισάγονται εξαρχής στην κατεύθυνση. Στο μηχανογραφικό δελτίο, δηλαδή, θα υπάρχει ένα ή 5 τμήματα; Αν η επιλογή γίνεται μετά το πρώτο έτος δεν θα είναι μόνο επιλογή από τη μεριά του φοιτητή αλλά θα είναι και από τη μεριά του τμήματος, που θα πει ότι τόσες θέσεις διαθέτω σε κάθε κατεύθυνση συνεπώς δεν μπορούν να πάνε όσοι θέλουν στη μία κατεύθυνση. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει ένα φοιτητή που θα επιθυμούσε να εισαχθεί στην κατεύθυνση της Ακτινολογίας να βρεθεί στα Ιατρικά Εργαστήρια. Σε ένα μήνα είναι υποχρεωμένο το Υπουργείο Παιδείας, βάσει του νόμου, να ανακοινώσει τον αριθμό των εισακτέων. Τότε θα δούμε αν θα δώσει αριθμό εισακτέων για κάθε κατεύθυνση ή θα δώσει έναν αριθμό εισακτέων για το τμήμα. Η περίπτωση του τμήματος Βιοϊατρικών Επιστημών δεν είναι η μοναδική όπου έχουμε συγχωνεύσεις τμημάτων του ΤΕΙ, αλλά είναι η πιο χαρακτηριστική λόγω των ετερόκλητων επιστημονικών αντικειμένων που θεράπευαν τα συγχωνευόμενα τμήματα των ΤΕΙ.
ΣΤΡΆΤΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΆΚΗΣ
Στη σχολή Μηχανικών έχουμε, για παράδειγμα, τη συγχώνευση δύο τμημάτων Ηλεκτρολόγων και ενός Ηλεκτρονικών στο νέο τμήμα Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών. Υποθέτουμε και εδώ ότι θα λειτουργούν δύο κατευθύνσεις, πράγμα απαραίτητο για να υπάρχει κάποια αντιστοιχία με τις ειδικότητες Μηχανικών που έχει ορίσει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Οι σπουδές, όμως, θα είναι τετραετούς διάρκειας για όλους τους φοιτητές του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, συνεπώς και για τους Μηχανικούς. Το Υπουργείο Παιδείας λέει ότι στα επαγγελματικά δικαιώματα δεν θα αλλάξει τίποτα και θα ισχύει ότι και για τους αποφοίτους των ΤΕΙ. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι οι Μηχανικοί του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής δεν θα εγγράφονται στο Τεχνικό Επιμελητήριο και συνεπώς δεν θα έχουν τα επαγγελματικά δικαιώματα του Διπλωματούχου Μηχανικού, όπως αναφέρει και το Υπουργείο Παιδείας σε ανακοίνωσή του. Απλά συγκροτείται επιτροπή για να ξεκαθαρίσει το τοπίο των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των ΤΕΙ και των μελλοντικών αποφοίτων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.
Πιστεύω ότι είναι λάθος η αντιμετώπιση. Από τη στιγμή που ιδρύεται σχολή Μηχανικών πρέπει τα τμήματά της να είναι πενταετούς φοίτησης σε πλήρη αντιστοιχία με τα υπόλοιπα τμήματα Μηχανικών στη χώρα. Επειδή αυτό είναι δυσκολότερο από το σημερινό εγχείρημα πιστεύω ότι έπρεπε να ξεκινήσει από το μεθεπόμενο ακαδημαϊκό έτος. Ελπίζω με ένα μεταπτυχιακό να μπορούν να κερδίσουν την ισοτιμία με τους υπόλοιπους Μηχανικούς διαφορετικά φοβάμαι ότι φτιάχνουμε πάλι δεύτερης κατηγορίας Μηχανικούς. Αν οι απόφοιτοι του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής δεν μπορούν να γίνουν ισότιμοι με τους υπόλοιπους Μηχανικούς δεν θα προτιμούν αυτές τις σχολές οι υποψήφιοι στις επιλογές τους στο Μηχανογραφικό Δελτίο, γιατί ποιος θέλει να είναι πολίτης Β κατηγορίας; Οι πενταετείς σπουδές Μηχανικών θα μπορούσαν να ξεμπλοκάρουν και τις υπερφορτωμένες από φοιτητές τις σχολές του ΕΜΠ, που φέρνει το διδακτικό του προσωπικό σε αδυναμία διδασκαλίας, όπως πολλές φορές έχουν πει οι διδάσκοντες.
Τα παιδιά που θα συμπληρώσουν το Μηχανογραφικό τους Δελτίο τον προσεχή Ιούνιο θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αν εισαχθούν στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής μπορεί να μη γίνουν μέλη του ΤΕΕ όταν αποφοιτήσουν, αφού το Υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε ότι οι απόφοιτοι των πενταετών σχολών παίρνουν πτυχίο επιπέδου 7 και έχουν τον τίτλο του Διπλωματούχου Μηχανικού (και εγγράφονται στο ΤΕΕ, συμπληρώνουμε), ενώ οι απόφοιτοι των τετραετών θα παίρνουν πτυχίο επιπέδου 6 και θα έχουν τον τίτλο του Πτυχιούχου Μηχανικού. Θα έχουμε δηλαδή Μηχανικούς με διαφορετικά επαγγελματικά δικαιώματα. Αυτό δεν αποτελεί καλό οιωνό για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.

Τρίτη 13 Φεβρουαρίου 2018

Η ρύθμιση για τα μαθήματα που θα εξεταστούν οι μαθητές της Γ Λυκείου

Νομοθετική ρύθμιση   που συμπεριλαμβάνεται στο Σχέδιο Νόμου για το Παν. Δυτ. Αττικής προβλέπει τα εξής:
Άρθρο 34
Ζητήματα αξιολόγησης μαθητών Γενικού Λυκείου
1. Οι παρ. 5 και 6 του άρθρου 3 του π.δ. 46/2016 (Α΄ 74) αντικαθίστανται ως εξής:
«5. Τα μαθήματα της Γ΄ τάξης Ημερήσιου και της Δ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου κατανέμονται στις παρακάτω  ομάδες:
α) Η ομάδα Α΄ περιλαμβάνει τα μαθήματα Γενικής Παιδείας που εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις και είναι τα εξής: Νέα Ελληνικά (με κλάδους τη Νεοελληνική Γλώσσα και τη Νεοελληνική Λογοτεχνία), Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής, Ιστορία και Βιολογία.
β) Η ομάδα Β΄ περιλαμβάνει τα υπόλοιπα  μαθήματα Γενικής Παιδείας, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.
γ) Η ομάδα Γ΄ περιλαμβάνει όλα τα μαθήματα Ομάδων Προσανατολισμού, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.
Ειδικά στη Γ΄ τάξη Ημερησίου ΓΕ.Λ. υπάρχει και η ομάδα Δ΄ η οποία περιλαμβάνει τα μαθήματα Επιλογής, τα οποία δεν εξετάζονται γραπτώς στις απολυτήριες εξετάσεις.
2. Τα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 1 του άρθρου 7 του π.δ. 46/2016 αντικαθίστανται ως εξής:
«Οι ωριαίες γραπτές δοκιμασίες διαρκούν μία διδακτική ώρα, καλύπτουν περιορισμένης έκτασης ενότητα και γίνονται ύστερα από προειδοποίηση των μαθητών στο τελευταίο μάθημα της ενότητας.
Στην Α΄ και Β΄ τάξη Ημερησίου Γενικού Λυκείου και στην Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου διενεργείται σε όλα τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα μόνο μια υποχρεωτική ωριαία γραπτή δοκιμασία κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου.
Στη Γ΄ τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και στη Δ΄ τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου στα μαθήματα της Ομάδας Α' διενεργείται μόνο μια υποχρεωτική ωριαία γραπτή δοκιμασία κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου.
Στα μαθήματα των υπόλοιπων Ομάδων διενεργούνται δύο υποχρεωτικές ωριαίες γραπτές δοκιμασίες, μία κατά τη διάρκεια του Α΄ τετραμήνου και μία κατά τη διάρκεια του Β΄ τετραμήνου, με εξαίρεση το μάθημα Φυσική Αγωγή στο οποίο δεν διενεργείται καμιά γραπτή δοκιμασία. Οι ωριαίες γραπτές δοκιμασίες πραγματοποιούνται με τον εξής περιορισμό: Δεν πρέπει να διεξάγονται περισσότερες από μια (1) ωριαία γραπτή δοκιμασία κατά τη διάρκεια του ημερησίου διδακτικού προγράμματος και οπωσδήποτε όχι περισσότερες από τρεις (3) κατά τη διάρκεια του εβδομαδιαίου διδακτικού προγράμματος».
3. Η παρ. 2 του άρθρου 7 του π.δ. 46/2016 αντικαθίστανται ως εξής:
«2. Αν υπάρχει αντικειμενικό πρόβλημα η ωριαία γραπτή δοκιμασία του Α΄ τετραμήνου μπορεί να πραγματοποιηθεί στο Β΄ τετράμηνο.»
4. Το άρθρο 8 του π.δ. 46/2016 αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 8
Δημιουργικές Εργασίες
Οι Δημιουργικές Εργασίες (Δ.Ε.) είναι υποχρεωτικές, αφορούν όλα τα μαθήματα Α΄ και Β΄ τάξης Ημερησίου και Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου εκτός από την Ερευνητική Εργασία και υλοποιούνται στο πλαίσιο των μαθημάτων που θα οριστούν για κάθε τμήμα με τη διαδικασία που θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση.
Στο πλαίσιο αυτό οι μαθητές/τριες καλούνται είτε να επιλύσουν με τρόπο δημιουργικό ένα πρόβλημα/ερώτημα που τους κινεί το ενδιαφέρον και το οποίο σχετίζεται με κάποιο θέμα της διδασκόμενης ύλης σε ένα ή περισσότερα μαθήματα, εμβαθύνοντας τις γνώσεις τους γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα ή/και αναπλαισιώνοντας αυτές με τρόπο κριτικό, πρωτότυπο, ευρηματικό, είτε να εκφραστούν δημιουργικά, μέσα από ένα δικό τους καλλιτεχνικό έργο, εμπνεόμενοι από κάποια ενότητα που έχουν μελετήσει, είτε να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν μια κατασκευή/ένα  τέχνημα, που  σχετίζεται με κάποια διδακτική ενότητα.
Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων καθορίζονται η μορφή των Δ.Ε. το είδος των θεμάτων και οι θεματικοί πυλώνες, ο αριθμός δημιουργικών εργασιών ανά μαθητή/-τρια και ανά εκπαιδευτικό, η προετοιμασία της υλοποίησης των Δ.Ε., η διαδικασία επιλογής των θεμάτων, η διάρκεια της υλοποίησης των ΔΕ, η διαδικασία εκπόνησης και η αξιολόγησή τους.»

Κυριακή 11 Φεβρουαρίου 2018

Οι τρεις αλλαγές από τη νέα σχολική χρονιά

Σε τρεις αλλαγές που θα ισχύσουν από τη νέα  σχολική χρονιά αναφέρθηκε ο υπουργός Παιδείας Κ. Γαβρόγλου, σε συνέντευξη στο κρατικό πρακτορείο ΑΠΕ.
Ειδικότερα ο υπουργός Παιδείας είπε τα εξής:
Α. Προχωράμε στη οργάνωση της δίχρονης προσχολικής εκπαίδευσης στην οποία προφανώς αποκλειστική ευθύνη θα έχουν οι νηπιαγωγοί και η οποία θα ολοκληρωθεί σε όλους τους Δήμους σε βάθος τριετίας.
Β. Οι μαθητές από του χρόνου δεν θα πληρώνουν τα ξενόγλωσσα βιβλία στο λύκειο.
Γ. Και για τη β’ λυκείου, θα έχουμε δυο δίωρα την εβδομάδα, μετά το μάθημα, διδασκαλία ξένης γλώσσας. Που, αν δεν συμπληρώνουν αριθμό στο σχολείο τους, θα πηγαίνουν σε κάποιο γειτονικό σχολείο.

Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου 2018

Ποια μαθήματα θα “δώσουν” φέτος στις Απολυτήριες Εξετάσεις οι μαθητές της Γ Λυκείου

Μόνο σε τέσσερα μαθήματα θα εξεταστούν φέτος οι μαθητές της Γ Λυκείου στις Απολυτήριες Εξετάσεις, με απόφαση που αναμένεται να υπογράψει ο υπουργός Παιδείας Κ. Γαβρόγλου.
Ειδικότερα, πρόκειται για τα εξής μαθήματα:
α) Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία (συνεξετάζονται σε τρίωρη εξέταση ως κλάδοι του μαθήματος Νέα Ελληνικά),
β) Μαθηματικά,
γ) Ιστορία,
δ) Βιολογία.
Ο βαθμός του απολυτηρίου σε αυτά τα μαθήματα αποτελεί τον μέσο όρο τριών βαθμών, αυτών του 1ου τετραμήνου, του 2ου τετραμήνου και της απολυτήριας εξέτασης.
Ο βαθμός του απολυτηρίου  στα υπόλοιπα μαθήματα της τελευταίας τάξης του ΓΕ.Λ. αποτελεί τον μέσο όρο δύο βαθμών, αυτών του 1ου και του 2ου τετραμήνου.
Όσον αφορά τους δύο κλάδους των Νέων Ελληνικών, προωθείται η εξής νέα διαδικασία εξέτασης:
Οι δύο κλάδοι των Νέων Ελληνικών (Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία) εξετάζονται την ίδια μέρα και η συνολική διάρκεια της εξέτασης είναι τρεις ώρες. Τα θέματα δίνονται και οι απαντήσεις αναπτύσσονται σε ξεχωριστό φύλλο για καθέναν από τους δύο κλάδους και αποδίδεται διακριτός βαθμός για καθέναν από αυτούς.
Α. Ειδικότερα στον κλάδο της Νεοελληνικής Γλώσσας:
Δίνεται ένα μη λογοτεχνικό κείμενο, μη διδαγμένο, το οποίο μπορεί να είναι δημοσιογραφικό κείμενο ή επιστημονικό ή πληροφοριακό άρθρο, συνέντευξη, κριτική, ομιλία, επιστολή, επιφυλλίδα ή δοκίμιο.
Το κείμενο μπορεί να συνοδεύεται από σύντομο εισαγωγικό σημείωμα χωρίς ερμηνευτικά σχόλια.
Οι μαθητές/μαθήτριες καλούνται να απαντήσουν σε τρεις (3) δραστηριότητες από τις οποίες
α) μία (1) αφορά στην κατανόηση του κειμένου, μπορεί να διαιρείται σε δύο ερωτήματα (βλ. παρακάτω) και βαθμολογείται με 25 μονάδες (σε περίπτωση δύο ερωτημάτων η βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητά τους)
β) μία (1) αφορά στην προσέγγιση της δομής και της γλώσσας του κειμένου, μπορεί να διαιρείται σε έως και τρία (3) ερωτήματα και βαθμολογείται με 25 μονάδες (σε περίπτωση δύο ή τριών ερωτημάτων η βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητά τους)
γ) μία (1) αφορά στην ερμηνεία-παραγωγή λόγου και βαθμολογείται με 50 μονάδες.
1. Με την πρώτη δραστηριότητα ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών/-τριών
i. να εντοπίζουν και να παρουσιάζουν κάποια από τα παρακάτω στοιχεία: τις πληροφορίες που περιέχονται στο κείμενο, τις βασικές ιδέες και τα επιχειρήματα του συγγραφέα, το πρόβλημα που θέτει, τις θέσεις που υποστηρίζει, τη σχέση του βασικού μηνύματος του κειμένου με τις περιστάσεις επικοινωνίας και τον σκοπό για τον οποίο γράφτηκε, καθώς και με τους τρόπους και τα μέσα πειθούς που αξιοποιούνται στο κείμενο (με ποικίλες ερωτήσεις ανοικτού και κλειστού τύπου) ή/και
ii. να αποδίδουν περιληπτικά και να πυκνώνουν το νόημα μέρους του κειμένου ή ολόκληρου του κειμένου, λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένο επικοινωνιακό πλαίσιο.
2. Με τη δεύτερη δραστηριότητα, ελέγχεται η ικανότητα των μαθητών /-τριών
i. είτε να αναγνωρίζουν τη βασική δομή του κειμένου ή τη δομή και τον τρόπο
ανάπτυξης μιας παραγράφου
ii. είτε να εντοπίζουν τις διαρθρωτικές λέξεις /φράσεις που βοηθούν στη
συνοχή και νοηματική αλληλουχία του κειμένου
iii. είτε να αποδίδουν με πλαγιότιτλους το νόημα των παραγράφων ή ενοτήτων του κειμένου
iv. είτε να μετασχηματίζουν λέξεις ή φράσεις αλλάζοντας τη γραμματική μορφή, τη σύνταξη, το λεξιλόγιο (συνώνυμα ή συνώνυμες φράσεις, αντώνυμα, παράγωγα, σύνθετα κ.λπ.), τα σημεία στίξης, σύμφωνα με συγκεκριμένες περιστάσεις επικοινωνίας, και να σχολιάζουν το επικοινωνιακό αποτέλεσμα
v. είτε να ερμηνεύουν λέξεις ή φράσεις του κειμένου με βάση τα κειμενικά συμφραζόμενα και το επικοινωνιακό πλαίσιο.
3. Στην τρίτη δραστηριότητα ζητείται από τους/τις μαθητές/-τριες να συντάξουν δικό τους κείμενο, ενταγμένο σε επικοινωνιακό πλαίσιο σε συνάρτηση με το κείμενο αναφοράς, στο οποίο κρίνουν ή σχολιάζουν σημεία του κειμένου, ανασκευάζουν θέσεις του ή αναπτύσσουν τεκμηριωμένα προσωπικές απόψεις. Το κείμενο των μαθητών/-τριών αναπτύσσεται με τη μορφή κειμένου επιχειρηματολογίας (δημόσια ομιλία, επιστολή, άρθρο) και έχει έκταση 300-350 λέξεις.
Β. Ειδικότερα στον κλάδο της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
Δίνεται λογοτεχνικό κείμενο, διδαγμένο ή αδίδακτο, (ποίημα ή διήγημα ή απόσπασμα από μυθιστόρημα ή θεατρικό έργο), το οποίο συνοδεύεται από τρεις (3) δραστηριότητες, από τις οποίες :
α) Η πρώτη αφορά στην ανάγνωση - κατανόηση του κειμένου, μπορεί να αναπτύσσεται σε δύο (2) ερωτήματα ίδιας βαρύτητας περίπου και βαθμολογείται με 30 μονάδες.
β) Η δεύτερη αφορά στην προσέγγιση της γλώσσας του κειμένου, μπορεί να αναπτύσσεται σε μέχρι 3 ερωτήματα και βαθμολογείται με 30 μονάδες (σε περίπτωση δύο ή τριών ερωτημάτων, η βαθμολογία επιμερίζεται ανάλογα με τη βαρύτητά τους).
γ) Η τρίτη αφορά στην ερμηνεία και στην παραγωγή λόγου σε ένα θέμα αναγνωστικής ανταπόκρισης ή δημιουργικού μετασχηματισμού και βαθμολογείται με 40 μονάδες.
1.Με την πρώτη δραστηριότητα ελέγχεται (με ποικίλες ερωτήσεις ανοικτού και κλειστού τύπου) η ικανότητα των μαθητών/μαθητριών
i. είτε να εντοπίζουν στο κείμενο πληροφορίες όπως πρόσωπα, χώρο, χρόνο, κοινωνικό πλαίσιο δράσης των προσώπων, γεγονότα /αίτια που κατευθύνουν τη δράση των αφηγηματικών ηρώων, βασικά θέματα, ιδέες, προβληματισμούς που θέτει το κείμενο, αξίες που προβάλλει, τεκμηριώνοντας την άποψή τους με στοιχεία του κειμένου
ii. είτε να αναλύουν κάποιον από τους χαρακτήρες με βάση τα δεδομένα του κειμένου
iii. είτε να επισημαίνουν τα σύμβολα, τις φωνές, τις σιωπές σε ένα ποιητικό ή θεατρικό κείμενο και να παρουσιάζουν με δικά τους λόγια το νόημα που τους δίνουν.
Από τα δύο ερωτήματα στα οποία μπορεί να αναπτύσσεται η συγκεκριμένη δραστηριότητα (που πρέπει να ελέγχουν διαφορετικές ικανότητες), μόνο το ένα μπορεί να είναι ερώτηση ανοικτού τύπου και η απάντηση στην ερώτηση ανοικτού τύπου μπορεί να κυμαίνεται από 50 έως 60 λέξεις.
2. Με τη δεύτερη δραστηριότητα, ελέγχεται (με ερωτήσεις ποικίλων τύπων) η ικανότητα των μαθητών/μαθητριών
i. είτε να αναγνωρίζουν τα βασικά σημεία οργάνωσης της αφηγηματικής πλοκής ή της ποιητικής γραφής
ii. είτε να εντοπίζουν μέσα στο κείμενο συγκεκριμένους δείκτες που δίνονται (αφηγηματικούς τρόπους, αφηγηματικές τεχνικές, ρηματικά πρόσωπα κ.ά.) και να ερμηνεύουν τη λειτουργία τους ως προς το νόημα
iii. είτε να αναγνωρίζουν εκφραστικά μέσα – τρόπους (μεταφορές, παρομοιώσεις, επαναλήψεις, αντιθέσεις, εικόνες κ.λπ.) και τη λειτουργία τους ως προς το νόημα του κειμένου.
3. Με την τρίτη δραστηριότητα, ζητείται από τους μαθητές /-τριες να αξιολογήσουν ιδέες, αξίες, στάσεις, συμπεριφορές που αναδεικνύονται στο κείμενο με βάση είτε τα κειμενικά συμφραζόμενα είτε τα ιστορικά και ιδεολογικά συμφραζόμενα της εποχής παραγωγής του έργου (εφόσον τους δίνονται σχετικές πληροφορίες), να τις συγκρίνουν με αυτές του σήμερα ή να τις συσχετίσουν με προσωπικές εμπειρίες, βιώματα, συναισθήματα.
Η έκταση του κειμένου των μαθητών/-τριών κυμαίνεται από 100 έως 150 λέξεις.