ΘΕΜΑΤΑ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝ.ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 18/6/2019

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)
ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση.
Α1. Η ισταμίνη προκαλεί: α. μείωση της διαπερατότητας των αγγείων β. σύσπαση των λείων μυϊκών ινών γ. αναστολή της εκκριτικής δραστηριότητας των βλεννογόνων αδένων δ. κανένα από τα παραπάνω. Μονάδες 5
Α2. Τα βακτήρια δεν διαθέτουν: α. πλασμίδια β. ριβοσώματα γ. μεμβρανώδη οργανίδια δ. κυτταρικό τοίχωμα.
Μονάδες 5
Α3. Τα νιτροποιητικά βακτήρια μετατρέπουν: α. το ατμοσφαιρικό άζωτο σε νιτρικά ιόντα β. το ατμοσφαιρικό άζωτο σε αμμωνία γ. τα νιτρικά ιόντα σε μοριακό άζωτο δ. την αμμωνία σε νιτρικά ιόντα.
Μονάδες 5
Α4. Με τον όρο ποικιλότητα εννοούμε: α. τα διαφορετικά είδη οργανισμών που υπάρχουν σ’ ένα οικοσύστημα β. τους οργανισμούς των οικοσυστημάτων που δεν φωτοσυνθέτουν γ. τους οργανισμούς ενός οικοσυστήματος που ανήκουν στο ίδιο είδος δ. τις σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων ενός οικοσυστήματος. Μονάδες 5
Α5. Τα μονοτρήματα είναι θηλαστικά που: α. είναι πρόγονοι των καγκουρώ β. διαθέτουν πλακούντα γ. γεννούν αυγά δ. γεννούν μικρά.
Μονάδες 5

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΘΕΜΑ Β
Β1. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τη σωστή αντιστοιχία καθενός όρου της Στήλης I με ένα μόνο όρο της Στήλης II (περισσεύει ένας όρος στη στήλη IΙ):
Στήλη Ι Στήλη ΙΙ α. Λιπαρά οξέα 1. Ανταγωνίζονται τους παθογόνους μικροοργανισμούς και εμποδίζουν την εγκατάστασή τους στην επιφάνεια του δέρματος β. Ιντερφερόνες 2. Προκαλούν τοπικό οίδημα γ. Μη παθογόνοι μικροοργανισμοί 3. Παγίδευση και απομάκρυνση των μικροοργανισμών δ. Βλεφαριδοφόρο επιθήλιο 4. Πλέγμα πρωτεϊνικής σύστασης ε. Βλεννογόνος στομάχου 5. Διασπά το κυτταρικό τοίχωμα των βακτηρίων στ. Κεράτινη στιβάδα 6. Καταστρέφει τα περισσότερα μικρόβια που εισέρχονται με την τροφή ζ. Λυσοζύμη 7. Φραγμός στην είσοδο του μικροβίου η. Ινώδες 8. Παράγονται από κύτταρα προσβεβλημένα από ιό 9. Δυσμενές χημικό περιβάλλον για τα μικρόβια.
Μονάδες 8
Β2. Σύμφωνα με τη σύγχρονη σύνθεση για την εξέλιξη, να αναφέρετε τους παράγοντες που διαμορφώνουν την εξελικτική πορεία. Μονάδες 3
Β3. Να περιγράψετε τις τέσσερις βασικές παρατηρήσεις στις οποίες βασίζεται η θεωρία της φυσικής επιλογής. Μονάδες 8
Β4. Ο παρακάτω πίνακας απεικονίζει παθογόνα πρωτόζωα, τον τρόπο μετάδοσης και την παθογόνο δράση τους / ασθένεια. Να μεταφέρετε τον πίνακα στο τετράδιό σας και να συμπληρώσετε τα κενά.
Παθογόνα πρωτόζωα Τρόπος μετάδοσης Παθογόνος δράση / ασθένεια Πλασμώδιο Μύγα τσε-τσε Προσβάλλει πνεύμονες, ήπαρ, σπλήνα και προκαλεί αποβολές στις εγκύους
Μονάδες 6

ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΘΕΜΑ Γ
Η Εικόνα 1 αναπαριστά ένα υδάτινο οικοσύστημα που περιλαμβάνει ένα ποτάμι το οποίο καταλήγει σε λίμνη. Γύρω από το οικοσύστημα αυτό υπάρχουν καλλιεργούμενοι αγροί στους οποίους χρησιμοποιούνται λιπάσματα και μη βιοδιασπώμενα εντομοκτόνα (π.χ. DDT). Επιπλέον, στη λίμνη καταλήγουν τα αστικά λύματα μιας παρακείμενης πόλης χωρίς προηγούμενη επεξεργασία. Ένα πρωί, οι κάτοικοι της πόλης παρατήρησαν μεγάλο αριθμό νεκρών ψαριών στην επιφάνεια της λίμνης.
Εικόνα 1
Γ1. Ποιο φαινόμενο σχετίζεται με τη μαζική θανάτωση των ψαριών; (μονάδες 2) Περιγράψτε τα στάδια που οδήγησαν στη θανάτωση των ψαριών. (μονάδες 8) Μονάδες 10
Γ2. Τοξικολογική εξέταση στους ιστούς πουλιών που τρέφονται με τα ψάρια της λίμνης, υπέδειξε συγκέντρωση DDT ίση με 103mg/kg. Με δεδομένο ότι η τροφική αλυσίδα της λίμνης περιλαμβάνει φυτοπλαγκτόν, ζωοπλαγκτόν, ψάρια και πουλιά, η συγκέντρωση του DDT στους ιστούς των υπόλοιπων οργανισμών της τροφικής αλυσίδας αναμένετε να είναι υψηλότερη, χαμηλότερη ή ίση; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 7) Μονάδες 9
Γ3. Μετά τη μαζική θανάτωση των ψαριών οι αγρότες της περιοχής αποφάσισαν να εφαρμόσουν δύο οικολογικούς τρόπους εμπλουτισμού του εδάφους με άζωτο. Να αναφέρετε τους δύο αυτούς τρόπους (μονάδες 2) και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 4) Μονάδες 6
ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΘΕΜΑ Δ Δ1. Στο Σχήμα 1 παρουσιάζεται η συγκέντρωση αντισωμάτων στον οργανισμό του Δομήνικου (καμπύλη Α) και της Γαλάτειας (καμπύλη Β). Και στους δύο η ανοσία έναντι του αντιγόνου προκλήθηκε με τεχνητό τρόπο. Ποιος τύπος ανοσίας αντιστοιχεί στην καμπύλη Α και ποιος στην καμπύλη Β; (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 8) Μονάδες 10 Σχήμα 1
Δ2. Μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα, ο Δομήνικος και η Γαλάτεια μολύνονται από το ίδιο αντιγόνο του ερωτήματος Δ1. Επιλέξτε ποια από τις δύο ακόλουθες καμπύλες (I και II του Σχήματος 2) αντιστοιχεί στην ανοσολογική απόκριση του καθενός. (μονάδες 2) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (μονάδες 7) Μονάδες 9 Σχήμα 2
Δ3. Νεαρό άτομο είχε σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλάξεις. Μετά από 2 ημέρες μεταβαίνει στο νοσοκομείο για έλεγχο μόλυνσης από τον ιό HIV. Μπορεί η διάγνωση της νόσου να βασιστεί στην ανίχνευση αντισωμάτων έναντι του ιού; (μονάδες 2) Αιτιολογήστε την απάντησή σας. (μονάδες 4) Μονάδες 6

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Γενικής Παιδείας:

Τα θέματα γενικής παιδείας ήταν σε γενικές γραμμές βατά σε μαθητές που είχαν προετοιμαστεί επαρκώς και κάλυπταν ένα μεγάλο εύρος της ύλης.

Πιο συγκεκριμένα, τα 2 πρώτα θέματα κλασσικά. Δεν δυσκόλεψαν τους προετοιμασμένους υποψηφίους.

Τα θέματα Γ και Δ απαιτούσαν κριτικό πνεύμα, εφόσον οι απαντήσεις έπρεπε να προσαρμοστούν στις ιδιαιτερότητες των εκφωνήσεων. Ωστόσο, οι μαθητές που διάβασαν μεθοδικά και κατανόησαν την ύλη, δεν συνάντησαν ιδιαίτερες δυσκολίες.

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Γ ́ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6)

ΘΕΜΑ Α
Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς
προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη
φράση, η οποία συμπληρώνει σωστά την ημιτελή πρόταση.
Α1. Δύο φυσιολογικά αυτοσωμικά ομόλογα χρωμοσώματα:
α. παρουσιάζουν διαφορετικές αλληλουχίες DNA
β. έχουν το κεντρομερίδιό τους σε διαφορετικές θέσεις
γ. έχουν διαφορετικό μέγεθος
δ. ελέγχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά.

Μονάδες 5

Α2. Ένα φυτό καλαμποκιού ποικιλίας Bt περιέχει γονίδια από:
α. δύο διαφορετικά είδη οργανισμών
β. τρία διαφορετικά είδη οργανισμών
γ. τέσσερα διαφορετικά είδη οργανισμών
δ. ένα είδος οργανισμού.

Μονάδες 5
Α3. Από τις παρακάτω τριάδες νουκλεοτιδίων δεν αποτελεί φυσιολογικά
αντικωδικόνιο το:
α. 5'GUA3'
β. 5'UAC3'
γ. 5'UUA3'
δ. 5'ACU3'.

Μονάδες 5
Α4. Κατά τη σύνθεση μιας πολυπεπτιδικής αλυσίδας το ριβόσωμα μετακινείται
από:
α. το αμινικό άκρο προς το καρβοξυλικό άκρο του mRNA
β. το καρβοξυλικό άκρο προς το αμινικό άκρο του mRNA
γ. το 5' προς το 3' άκρο του mRNA
δ. το 3' προς το 5' άκρο του mRNA.

Μονάδες 5

ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ ́ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

Α5. Εμβολιασμός είναι η προσθήκη:
α. θρεπτικών συστατικών σε μία καλλιέργεια
β. μικρής ποσότητας κυττάρων στο θρεπτικό υλικό
γ. αντιβιοτικών στην καλλιέργεια
δ. άγαρ στο θρεπτικό υλικό.

Μονάδες 5

ΘΕΜΑ Β
Β1. Να αντιστοιχίσετε κάθε πρωτεΐνη της στήλης Ι με την ασθένεια της
στήλης ΙΙ με την οποία σχετίζεται.(Στη στήλη ΙΙ περισσεύει μία επιλογή)

Στήλη Ι Στήλη ΙΙ

1. α1-αντιθρυψίνη α. Ανοσολογική ανεπάρκεια
2. Πρωτεΐνη επιθηλιακών
κυττάρων πνευμόνων

β. Διαβήτης
3. Απαμινάση της αδενοσίνης γ. β-θαλασσαιμία
4. Παράγοντας IX δ. Αλφισμός
5. Ινσουλίνη ε. Αιμορροφιλία Β
6. Μελανίνη στ. Κυστική ίνωση
ζ. Εμφύσημα

Μονάδες 6
Β2. Έχετε στη διάθεσή σας τα τρία μόρια DNA της Εικόνας 1, όλα τα είδη
δεοξυριβονουκλεοτιδίων στην κατάλληλη ποσότητα και DNA πολυμεράση.
Σε ποιο/ποια από τα μόρια της Εικόνας 1 θα γίνει σύνθεση DNA και σε
ποιο/ποια δεν θα γίνει; (μονάδες 3) Να αιτιολογήσετε με συντομία την
απάντησή σας. (μονάδες 3)

Εικόνα 1

Μονάδες 6

ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ ́ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

Β3. Στην Εικόνα 2 παρουσιάζεται ο καρυότυπος ενός ανθρώπου.

Εικόνα 2
α. Ποιο είναι το φύλο του ατόμου; (μονάδα 1)
β. Να προσδιορίσετε τη χρωμοσωμική ανωμαλία που φέρει το άτομο.
(μονάδα 1)
γ. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ατόμου με αυτή τη χρωμοσωμική
ανωμαλία; (μονάδες 2)
δ. Πόσα μόρια DNA απεικονίζονται στην Εικόνα 2; (μονάδες 3)

Μονάδες 7

Β4. Ποιος είναι ο στόχος της γονιδιακής θεραπείας ; (μονάδες 2) Ποιές είναι οι
απαραίτητες προϋποθέσεις για την εφαρμογή της ; (μονάδες 4)

Μονάδες 6

ΘΕΜΑ Γ
Σε ένα είδος εντόμου το σώμα του μπορεί να έχει έναν από τους εξής
χρωματισμούς: κίτρινο χρώμα, άσπρο χρώμα και μαύρο χρώμα. Στο ίδιο έντομο
ένα γονίδιο είναι υπεύθυνο για τη σύνθεση της πρωτεΐνης Α, ενώ το
μεταλλαγμένο αλληλόμορφό του δεν συνθέτει την πρωτεΐνη αυτή.
Διασταυρώνονται θηλυκά άτομα με κίτρινο χρώμα σώματος που παράγουν την
πρωτεΐνη Α, με αρσενικά άτομα με μαύρο χρώμα σώμα τος που παράγουν την
πρωτεΐνη Α και γεννήθηκαν οι εξής απόγονοι:

ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ ́ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

80 θηλυκά άτομα με κίτρινο χρώμα σώματος που παράγουν την πρωτεΐνη Α
40 θηλυκά άτομα με μαύρο χρώμα σώματος που παράγουν την πρωτεΐνη Α
40 θηλυκά άτομα με άσπρο χρώμα σώματος που παράγουν την πρωτεΐνη Α
40 αρσενικά άτομα με κίτρινο χρώμα σώματος που παράγουν την πρωτεΐνη Α
20 αρσενικά άτομα με μαύρο χρώμα σώματος που παράγουν την πρωτεΐνη Α και
20 αρσενικά άτομα με άσπρο χρώμα σώματος που παράγουν την πρωτεΐνη Α.
Γ1. Να βρείτε τον τρόπο κληρονόμησης των δύο χαρακτήρων (μονάδες 2) και
να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (μονάδες 6). Να γράψετε τους
γονότυπους των γονέων (μονάδες 4).

Μονάδες 12
Δίνεται ότι για τα παραπάνω χαρακτηριστικά ισχύει ο 2ος νόμος του Mendel.
Δεν απαιτείται η διατύπωση των νόμων του Mendel.
Γ2. Ένα άλλο χαρακτηριστικό στο έντομο αυτό είναι το μήκος των κεραιών. Το
αλληλόμορφο που ελέγχει το μεγάλο μήκος κεραιών είναι επικρατές , ενώ
αυτό που ελέγχει το μικρό μήκος είναι υπολειπόμενο. Διαθέτουμε δύο
αμιγείς πληθυσμούς, ο ένας με μεγάλες κεραίες και ο άλλος με μικρές
κεραίες.
Πώς θα διαπιστώσετε αν το γονίδιο είναι αυτοσωμικό ή φυλοσύνδετο,
πραγματοποιώντας την κατάλληλη ή τις κατάλληλες διασταυρώσεις;

Μονάδες 6
Γ3. Προκειμένου να μελετήσουμε το γονίδιο που κωδικοποιεί την πρωτεΐνη Α,
το κλωνοποιούμε σε κατάλληλο πλασμίδιο φορέα (Εικόνα 3) που φέρει την
αλληλουχία του οπερονίου της λακτόζης. Το γονίδιο εισάγεται στο σημείο
που κόβει η περιοριστική ενδονουκλεάση Ε1. Για τον μετασχηματισμό
χρησιμοποιούμε ως βακτήρια ξενιστές στελέχη E.coli στα οποία δεν
λειτουργεί το οπερόνιο της λακτόζης και είναι ευαίσθητα στην αμπικιλίνη.

Εικόνα 3

Μετά τη διαδικασία του μετασχηματισμού, τα βακτήρια μεταφέρονται σε
στερεό θρεπτικό υλικό με γλυκόζη ως πηγή άνθρακα και αντιβιοτικό

ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ ́ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

αμπικιλίνη (καλλιέργεια Α, Εικόνα 4). Στη συνέχεια μεταφέρουμε δείγματα
από όλες τις αριθμημένες αποικίες σε νέο στερεό θρεπτικό μέσο που
περιέχει λακτόζη και αμπικιλίνη, οπότε αναπτύσσεται η καλλιέργεια Β
(Εικόνα 4).

Εικόνα 4

Να αναφέρετε τα είδη των βακτηρίων που αναπτύσσονται στις δύο
παραπάνω καλλιέργειες Α και Β (μονάδες 3). Να αιτιολογήσετε την
απάντησή σας (μονάδες 4).

Μονάδες 7

ΘΕΜΑ Δ
Μία μετάλλαξη αντικατάστασης βάσης σε ένα γονίδιο που κωδικοποιεί μία
πρωτεΐνη οδηγεί σε ασθένεια που εκδηλώνεται κατά την εφηβεία. Η μετάλλαξη
αυτή τροποποιεί την αλληλουχία του φυσιολογικού γονιδίου με αποτέλεσμα το
μεταλλαγμένο αλληλόμορφο να κόβεται από την περιοριστική ενδονουκλεάση
EcoRI στο σημείο αυτό. Προκειμένου το ζευγάρι που απεικονίζεται στο
γενεαλογικό δέντρο της Εικόνας 5, να διαπιστώσει αν τα παιδιά του θα
εμφανίσουν την ασθένεια στην εφηβεία, αναζήτησε γενετική συμβουλή και τους
προτάθηκε να κάνουν στα παιδιά τους γενετικό έλεγχο.

Εικόνα 5

Στον έλεγχο αυτό λαμβάνεται DNA από δείγμα σάλιου. Τμήματα DNA μήκους
1000 ζευγών βάσεων (ζ.β.) που περιέχουν το σημείο της μετάλλαξης,

ΑΡΧΗ 6ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ ́ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ

ΤΕΛΟΣ 6ΗΣ ΑΠΟ 6 ΣΕΛΙΔΕΣ

πολλαπλασιάζονται επιλεκτικά με αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR).
Στα μόρια DNA που προκύπτουν επιδρούμε με EcoRI. Tα αποτελέσματα που
λαμβάνονται έχουν ως εξής:
Άτομο ΙΙ1 : τμήματα DNA μήκους 600 ζ.β. και τμήματα DNA μήκους 400 ζ.β.
Άτομο ΙΙ2 : μόνο τμήματα DNA μήκους 1000 ζ.β.
Δ1. Να διερευνήσετε τον τύπο κληρονομικότητας της ασθένειας και να
τεκμηριώσετε την απάντησή σας. Να μη ληφθεί υπόψη η περίπτωση
φυλοσύνδετης επικρατούς κληρονομικότητας.

Μονάδες 9
Δ2. Να γράψετε τους γονότυπους των παιδιών της οικογένειας (μονάδες 2) και
να αναφέρετε ποιο/ποια παιδί/παιδιά θα εμφανίσει/εμφανίσουν τα
συμπτώματα της ασθένειας. (μονάδες 2)

Μονάδες 4
Δ3. Αν οι γονείς υποβληθούν στον ίδιο γενετικό έλεγχο, να γράψετε το
αναμενόμενο μήκος των τμημάτων DNA που θα προκύψουν για κάθε γονέα.
Μονάδες 4
Δ4. Δίνεται το τμήμα της αλληλουχίας της κωδικής αλυσίδας του φυσιολογικού
αλληλόμορφου του γονιδίου στο οποίο περιλαμβάνονται το κωδικόνιο
έναρξης της μετάφρασης και το σημείο της μετάλλαξης.
...CGAACGATGCCAGTCTCAATTCACGGA...

α. Να γράψετε την αλληλουχία του αντίστοιχου τμήματος της κωδικής
αλυσίδας του μεταλλαγμένου αλληλόμορφου.

Μονάδες 2
β. Ποια είναι η επίπτωση της μετάλλαξης στη δομή και στη λειτουργικότητα
της παραγόμενης πρωτεΐνης;

Μονάδες 6

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Ομάδα Προσανατολισμού:

Τα φετινά θέματα κάλυπταν σημαντικό εύρος της εξεταστέας ύλης, ήταν κλιμακούμενης δυσκολίας και βατά για έναν καλά προετοιμασμένο μαθητή. Η επεξεργασία των απαντήσεων, απαιτούσε ουσιαστική γνώση των βιολογικών εννοιών, φαινομένων και μηχανισμών, κριτικό πνεύμα και συνδυαστική ικανότητα. Δεν στηριζόταν στην στείρα αποστήθιση της ύλης.

Πιο συγκεκριμένα, τα 2 πρώτα θέματα είναι διατυπωμένα με απόλυτη σαφήνεια και βατά. Δεν θα έπρεπε να προβληματίσουν του υποψηφίους.

Το θέμα Γ σε γενικές γραμμές απαιτητικό, χωρίς όμως να δυσκολέψει ιδιαίτερα τους καλά προετοιμασμένους μαθητές.

Το θέμα Δ προϋποθέτει καλή προετοιμασία ασκήσεων και εφαρμογών, δεδομένου ότι η γνώση της θεωρίας δεν επαρκούσε για να προσεγγιστεί άριστα το θέμα.

Σε γενικές γραμμές, παρόμοια ή και τα ίδια θέματα δουλεύτηκαν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, οπότε δεν προβλημάτισαν ιδιαίτερα τους μαθητές μας.

Παπαγιαννάκη Ελένη

Βιολόγος φροντιστηρίου Θεωρητικό