Τετάρτη 12 Ιουνίου 2019

ΘΕΜΑΤΑ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 12/6/2019




ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Γ ́ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΤΕΤΑΡΤΗ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4)
ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ
ΘΕΜΑ Α1
Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων:
α. «Φεντερασιόν».
β. Ορεινοί.
γ. ΕΑΠ.
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Α2
Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό
σας το γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση και δίπλα του τη λέξη
Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι
λανθασμένη:
α. Στον ελληνικό χώρο, το πρόβλημα της έγγειας ιδιοκτησίας δεν γνώρισε
τις εντάσεις που παρατηρήθηκαν σε άλλα ευρωπαϊκά ή βαλκανικά
κράτη.
β. Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου δεν είχε ολοκληρώσει την αγροτική της
μεταρρύθμιση.
γ. Ο Κωλέττης, ως αρχηγός του γαλλικού κόμματος, επεδίωκε μια
κυβερνητική πολιτική που θα ενίσχυε τον ρόλο του βασιλιά.
δ. Με την άφιξη των προσφύγων, το έργο της προσωρινής στέγασης
ανέλαβε το Υπουργείο Περιθάλψεως.
ε. Οι Μεγάλες Δυνάμεις τήρησαν ενιαία στάση έναντι των επαναστατών
στο Θέρισο.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β1
α. Ποιες ήταν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα
του Ελευθερίου Βενιζέλου το 1920; (μονάδες 10)
β. Πώς οι εξελίξεις αυτές επηρέασαν τη στάση των Συμμάχων απέναντι στη
χώρα; (μονάδες 5)
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Β2
Τι προσέφεραν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες του 1922 στη διαμόρφωση του
νεοελληνικού πολιτισμού;
Μονάδες 10
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ ́ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ
ΘΕΜΑ Γ1
Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα
που σας δίνονται, να απαντήσετε στο ερώτημα:
Ποιοι παράγοντες άλλαξαν το θετικό κλίμα της πρώτης περιόδου της
Κρητικής Πολιτείας;
Μονάδες 25
ΚΕΙΜΕΝΟ Α
Οι εξελίξεις αυτές διαμόρφωσαν ένα ιδιότυπο διεθνές και εσωτερικό
καθεστώς, όπως το περιέγραψε αδρά ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος :
«Την επί της νήσου επομένως κυριαρχίαν ασκούσι σήμερον [1901] αι
τέσσαρες Μεγάλες Δυνάμεις. Και είναι μεν αληθές ότι αύται ενέκριναν το
Κρητικόν Σύνταγμα δι’ ου η νήσος χαρακτηρίζεται “πολιτεία αυτόνομος”. Αλλ’
η θέσπισις του Συντάγματος δεν κατέστησε την αυτονομίαν πραγματικήν,
αφού η πλήρης αυτού εφαρμογή μόνον μετά την λήξιν της αρμοστείας είναι
δυνατή, επηύξησε δε μόνον την αβεβαιότητα περί της υφισταμένης πολιτικής
της νήσου καταστάσεως».
Στα χρόνια του Βενιζέλου...: Εσωτερική και εξωτερική πολιτική , οικονομία, εκπαίδευση,
πολιτισμός. Χανιά-Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ.
Βενιζέλος» – Υπουργείο Παιδείας, Διά βίου μάθησης και Θρησκευμάτων 2010, σσ. 28-29.
ΚΕΙΜΕΝΟ Β
Ο τότε γενικός πρόξενος της Αγγλίας Εσμέ Χάουαρντ παρουσίαζε τον ύπατο
αρμοστή απρόθυμο να συνεργαστεί με την κυβέρνηση: «Δεν απέκρυπτε την
αντιπάθειά του για το συνταγματικό πολίτευμα. Μου είχε πει κάποτε ότι
θεωρούσε άχρηστες τις κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις, ότι, όντας ναυτικός,
δεν αντιλαμβανόταν τίποτε άλλο από την αυστηρή πειθαρχία και ότι είχε
σκοπό να κυβερνήσει την Κρήτη σαν πολεμικό πλοίο, με τον ίδιο καπετάνιο,
ό,τι κι αν είχαν κατά νουν οι Δυνάμεις για το σύνταγμα με το οποίο είχαν
προικοδοτήσει το νησί».
Λιλή Μακράκη, Ελευθέριος Βενιζέλος 1864-1910: Η διάπλαση ενός εθνικού ηγέτη, 2
η
έκδοση. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2001 , σ. 394.
ΚΕΙΜΕΝΟ Γ
Μία ακόμα γενεσιουργός αιτία της σύγκρουσης του Βενιζέλου με τον
πρίγκιπα Γεώργιο ήταν ασφαλώς η παλιά και βασανιστική ανησυχία του για
οτιδήποτε είχε σχέση με την τύχη της Κρήτης [...]. Η άγνοια του
περιεχομένου των διαπραγματεύσεων και των διαβημάτων του πρίγκιπα, ο
οποίος δεν θεωρούσε αναγκαία τη σχετική πληροφόρηση των συμβούλων
του, ασφαλώς όξυνε το κλίμα δυσπιστίας και καχυποψίας των σχέσεών του
με τον Βενιζέλο.
Λιλή Μακράκη, Ελευθέριος Βενιζέλος 1864-1910: Η διάπλαση ενός εθνικού ηγέτη, 2
η
έκδοση. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2001 , σ. 398.
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ ́ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΘΕΜΑ Δ1
Με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από τα κείμενα
που σας δίνονται, να απαντήσετε στα ακόλουθα ερωτήματα:
α. Ποια ήταν η κατάσταση των υποδομών του ελληνικού κράτους κατά την
περίοδο 1830-1870; (μονάδες 10)
β. Ποιοι παράγοντες και ποιο πολιτικό πρόγραμμα προώθησαν την
ανάπτυξη του οδικού δικτύου στα τέλη του 19ου
– αρχές 20ού
αιώνα;
(μονάδες 13)
γ. Ποιοι παράγοντες λειτούργησαν ανασταλτικά την ίδια περίοδο στην
υλοποίηση του προγράμματος αυτού; (μονάδες 2)
Μονάδες 25
ΚΕΙΜΕΝΟ Α
ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ, 1830-1912
Έτος Χιλιόμετρα
δικτύου
1830 13
1852 164
1862 242
1867 398
1872 502
1882 1.122
1892 3.289
1912 4.637
Γ. Δερτιλής, Ιστορία του Ελληνικού κράτους 1830-1920, τόμος Β ́, 3
η
έκδοση. Αθήνα:
Βιβλιοπωλείον της «Εστίας» 2005, σ. 675.
ΚΕΙΜΕΝΟ Β
Μεγάλη προτεραιότητα του Τρικούπη –και ίσως ο τομέας όπου η πολιτική
του στέφθηκε με τη μεγαλύτερη επιτυχία– ήταν τα δημόσια έργα. Στον τομέα
αυτό η επιτάχυνση της κατασκευής της τεχνοοικονομικής υποδομής υπήρξε
εντυπωσιακή.
Το πρώτο μέλημα του Τρικούπη ήταν η ανάπτυξη της συγκοινωνίας.
[...] Το κόστος και οι δυσκολίες της μεταφοράς εμπόδιζαν την ανάπτυξη της
εσωτερικής αγοράς. Σε εποχή καλής εσοδείας τα δημητριακά σάπιζαν στην
Τρίπολη, ενώ στο Ναύπλιο γίνονταν εισαγωγές. Στη Λιβαδιά το 1857 τα
σιτάρια χαρίζονταν, την ώρα που στην Αθήνα η τιμή τους έφθανε τις 6
δραχμές το κιλό. Γύρω στα 1880 τα τούβλα που έφτιαχναν στο Μαραθώνα
κόστιζαν 16 δραχμές η χιλιάδα. Για να φθάσουν ως την Αθήνα χρειάζονταν
ταξίδι οκτώ ωρών, και η τιμή τους ανέβαινε στις 60 δραχμές. Ακόμα και το
1887 οι διαφορές στη λιανική πώληση των ειδών διατροφής ποίκιλλαν
σημαντικά από περιοχή σε περιοχή. [...] Η ανάπτυξη του εσωτερικού οδικού
δικτύου ήταν λοιπόν προϋπόθεση της αναπτύξεως τόσο του εμπορίου, όσο
και των παραγωγικών δυνάμεων.
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους , τόμος ΙΔ ́. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών 2000, σσ. 50-51.
ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ ́ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΚΕΙΜΕΝΟ Γ
Ως τον προχωρημένο 19ο
αιώνα, οι ελληνικοί δρόμοι δεν παίζουν παρά μόνο
περιορισμένο οικονομικό ρόλο. Αρχικά αντιπροσωπεύουν οδούς διείσδυσης,
και μόνον προς το τέλος του 19ου αιώνα ταυτίζονται με αγωγούς
επικοινωνίας. Αλλά η υλοποίηση του δικτύου είναι μάλλον αποτέλεσμα μιας
πολιτικής που επιδιώκει να υποκινήσει την οικονομική ανάπτυξη, ενώ η
ελληνική κοινωνική δομή μοιάζει να αλλάζει με πολύ αργούς ρυθμούς.
Ασφαλώς η πολιτική της ανάπτυξης των μέσων επικοινωνίας, που
προσπαθεί να εφαρμόσει ο Χ. Τρικούπης [...], έδωσε απτά αποτελέσματα
στον τομέα της οδοποιίας. Οι δεκαετίες του 1870 και του 1880, όταν
εμφανίζονται οι πρώτες απτές ενδείξεις αλλαγών στην ελληνική οικονομία,
είναι βέβαιο ότι υποβάλλουν, σε ένα πνεύμα εκσυγχρονιστικό, όπως ήταν το
πνεύμα του Τρικούπη, την ιδέα ότι η επικείμενη υλική πρόοδος είναι άμεση
συνάρτηση της ανάπτυξης των συγκοινωνιών.
Μαρία Συναρέλλη, Δρόμοι και λιμάνια στην Ελλάδα 1830-1880. Αθήνα: Πολιτιστικό
Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ 1989, σ. 105

                                                              ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ


.ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Τετάρτη 12 Ιουνίου 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΟΜΑΔΑ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (Ενδεικτικές Απαντήσεις) 
ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ 
ΘΕΜΑ Α.1. α. «Φεντερασιόν» Σχ. βιβλίο, σελ. 46: «Η ενσωμάτωση της Θεσσαλονίκης μετά το τέλος των Βαλκανικών πολέμων (1913) ... εργατικής ιδεολογίας στη χώρα». β. Ορεινοί Σχ. βιβλίο, σελ. 77: Μία από τις δύο μεγάλες πολιτικές παρατάξεις που μετείχαν στην Εθνοσυνέλευση του 1862-1864. «Οι ορεινοί απαρτίστηκα 2 γ. Σωστό (Σχ. βιβλίο, σελ. 73-74) δ. Σωστό (Σχ. βιβλίο, σελ. 148) ε. Λάθος (Σχ. βιβλίο, σελ. 213) 
ΘΕΜΑ Β.1. α. Σχ. βιβλίο, σελ. 96-97 : «Οι Φιλελεύθεροι προκήρυξαν εκλογές ...εξ ολοκλήρου το σύνταγμα» β. Σχ. βιβλίο, σελ. 144: «Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου ...απέναντι στην Ελλάδα». Σχ. βιβλίο, σελ. 50: «Οι Σύμμαχοι, σε αντίποινα ... χωρίς αντίκρυσμα». 
ΘΕΜΑ Β.2. Σχ. βιβλίο, σελ. 169: «Οι πρόσφυγες είχαν ζήσει ... της σημερινής ελληνικής ταυτότητας».

 ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ 
ΘΕΜΑ Γ.1. Σχ. βιβλίο, σελ. 208 : «Το θετικό και αισιόδοξο κλίμα ... εσωτερική κρίση». Σύμφωνα με το Κείμενο Α ο Ελευθέριος Βενιζέλος χαρακτήριζε αβέβαιη την πολιτική αυτονομία στην Κρήτη μέχρι τη λήξη της περιόδου της Ύπατης Αρμοστείας. Η άποψή του αυτή θεμελιωνόταν στο γεγονός ότι τον πολιτικό έλεγχο είχαν οι 4 Προστάτιδες Δυνάμεις παρόλο που το πρώτο Σύνταγμα της Κρητικής Πολιτείας όριζε σαφώς την αυτονομία του νησιού. Σχ. βιβλίο, σελ. 208: « Το Σύνταγμα της Κρητικής Πολιτείας ήταν υπερβολικό ... σε δεσποτική συμπεριφορά». 3 Ο συγκεντρωτικός χαρακτήρας του Πρίγκιπα επιβεβαιώνεται και από τις πληροφορίες που μας δίνονται από το Κείμενο Β όπου παρατίθεται η άποψη του Γενικού Πρόξενου της Αγγλίας Εσμέ Χάουαρντ. Σύμφωνα με αυτή, ο Ύπατος Αρμοστής δεν τασσόταν υπέρ της κοινοβουλευτικής νομιμότητας, αλλά υιοθετούσε τη λογική του αυταρχισμού και της επιβολής των θέσεών του, παρακάμπτοντας τις προθέσεις των Προστάτιδων Δυνάμεων κατά την παραχώρηση Συντάγματος στο νησί. Σχ. βιβλίο, σελ. 208-209: «Επιπλέον η ασάφεια στον ακριβή καθορισμό ... υπομνήματα προς τις Μεγάλες Δυνάμεις». Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το Κείμενο Γ ο Πρίγκιπας απέφευγε συστηματικά να γνωστοποιήσει στα μέλη της κρητικής κυβέρνησης τις διπλωματικές του ενέργειες αναφορικά με το ζήτημα της ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα. Η στάση του αυτή, σύμφωνα με το Κείμενο Γ, δημιούργησε επιφυλακτικότητα και ανησυχία στον Ελευθέριο Βενιζέλο για την πορεία του Κρητικού ζητήματος. Σχ. βιβλίο, σελ. 209: «Ο Βενιζέλος, βλέποντας τα πράγματα ... βαρύ διχασμού». 
ΘΕΜΑ Δ.1. α) Σχ. βιβλίο, σελ. 31-32: «Το 1830, οι υποδομές του ελληνικού κράτους ήταν ... στην κατασκευή των δρόμων)». Σύμφωνα με το Κείμενο Β, η απουσία συγκοινωνιών στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα παρεμπόδιζε την εμπορική δραστηριότητα στη χώρα. Αναλυτικότερα, στο Κείμενο Β επισημαίνονται οι αντικειμενικές δυσκολίες στη μεταφορά προϊόντων διατροφής, όπως ήταν τα δημητριακά και το σιτάρι, καθώς και στη μεταφορά οικοδομικών υλικών, όπως ήταν τα τούβλα. Οι δυσχέρειες αυτές αύξαναν την τελική τιμή πώλησης των παραγόμενων προϊόντων στην πρωτεύουσα. Τα στατιστικά στοιχεία που μας δίνονται στο Κείμενο Α επιβεβαιώνουν την απουσία οδικού δικτύου από το 1830 έως το 1872, αφού χαρακτηριστικά αμέσως μετά την Ανεξαρτησία της η Ελλάδα διέθετε μόλις 13 χιλιόμετρα οδικού δικτύου τα οποία ανήλθαν μόλις σε 502 το 1872. 4 β) Σχ. βιβλίο, σελ. 32: «Η πύκνωση του οδικού δικτύου ... κατασκευή οδικού δικτύου». Σχ. βιβλίο, σελ. 80: Το τρικουπικό κόμμα ήδη από το 1875 παρουσίασε ένα συστηματικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της χώρας, αρκετά κοντά στις αντιλήψεις του Κουμουνδούρου, το οποίο προέβλεπε μεταξύ άλλων:  Την ανάπτυξη της οικονομίας και κυρίως την ενίσχυση της γεωργίας  Τη βελτίωση της άμυνας και της υποδομής, κατά κύριο λόγο του συγκοινωνιακού δικτύου της χώρας. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, σύμφωνα με το Κείμενο Γ, κύριο μέλημα ήταν η τόνωση του εσωτερικού εμπορίου με την ενίσχυση του οδικού άξονα, ώστε να επιτευχθεί αφενός η οικονομική ανάπτυξη και αφετέρου να επιταχυνθεί η αλλαγή του κοινωνικού τοπίου στη χώρα. Παράλληλα στο Κείμενο Γ επισημαίνεται ότι οι θετικές αλλαγές που υπήρξαν στην ελληνική οικονομία στις δεκαετίες του 1870 και του 1880 ήταν απόρροια της εκσυγχρονιστικής τρικουπικής πολιτικής στον τομέα των συγκοινωνιών. Η ραγδαία αύξηση του οδικού δικτύου επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία που μας παρέχει το Κείμενο Α για την περίοδο από το 1882 - 1912, όπου τα 1.122 χιλιόμετρα οδικού δικτύου το 1882 η Ελλάδα έφτασαν τα 4. 637 χιλιόμετρα το 1912. γ) Σχ. βιβλίο, σελ. 32: «Στους ανασταλτικούς παράγοντες ... μεγάλο τμήμα της χώρας»

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:Τα σημερινά θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού κρίνονται σε γενικές γραμμές εύκολα.Μικρή προσοχή ήθελε το συνδυαστικό θέμα Β1,ενώ οι πηγές μπορούσαν εύκολα να γίνουν αντικείμενο πραγμάτευσης από μαθητές που είχαν εξασκηθεί στο συνδυαστικό τρόπο ανάπτυξής τους!!

Share this

0 Comment to "ΘΕΜΑΤΑ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ 12/6/2019"

Δημοσίευση σχολίου