Aπαντήσεις Λατινικών 29/5/2013

A.
1
Μετάφραση
Στους εμφύλιους πολέμους όλα είναι αξιοθρήνητα, αλλά τίποτα δεν είναι
πιο αξιοθρήνητο από την ίδια τη νίκη: αυτή κάνει τους νικητές
αγριότερους και πιο αχαλίνωτους (από ό, τι συνήθως), ώστε, ακόμη κι αν
δεν είναι τέτοιοι από τη φύση τους, να εξαναγκάζονται από τα
πράγματα2
να γίνουν. Πράγματι, η έκβαση των εμφύλιων πολέμων είναι
πάντα τέτοια, ώστε να γίνονται όχι μόνο όσα θέλει ο νικητής, αλλά
(ώστε) ακόμη να κάνει ο νικητής το χατίρι εκείνων, με τη βοήθεια των
οποίων κερδήθηκε η νίκη.
Ενεργώντας κάτω από την επιρροή αυτών πολλοί (άλλοι), όχι μόνο
αχρείοι αλλά και άπειροι, αν τον είχα τιμωρήσει, θα έλεγαν πως
ενέργησα σκληρά και τυραννικά3
. Τώρα όμως καταλαβαίνω πως αν
αυτός φτάσει στο στρατόπεδο του Μανλίου, όπου κατευθύνεται, δε θα
υπάρξει κανείς τόσο ανόητος, που να μη βλέπει πως έγινε συνωμοσία,
και κανείς τόσο αχρείος, που να μην το ομολογήσει.
1
Η μετάφραση αντλήθηκε από το βιβλίο του καθηγητή, σελ. 110 και σελ. 125.
2
ή από ανάγκη
3
ή πως αυτό έγινε σκληρά και τυραννικάB1.
bellis civilibus: bellum civile
miserius: miserrimum
ipsa: ipsum
victores: victoribus
ferociores: feroci
tales: talis
exitus: exitu
iis: earum
auxilio: auxilium
auctoritatem: auctoritas
multi: plus
hunc: huic
castra: castrorum
stultum: stultam
Β2.
reddit: reddidisti
sint:sunto
cogantur: cogeretur
fiant: faciendum
velit: vult
obsequatur: obsequentur
parta sit: peperisti
animadvertissem: animadversum / animadversu
dicerent: dixerint
intellego: intellexisse
pervenerit: perveniebatis
intendit: intendevideat: vidissemus
fateatur: fatebuntur
Γ1α.
miserius: κατηγορούμενο στο υποκείμενο nihil από το εννοούμενο
συνδετικό ρήμα est
ferociores: κατηγορούμενο στο αντικείμενο victores από το reddit
bellorum: γενική υποκειμενική στο exitus
iis: αντικείμενο στο ρήμα obsequatur
id: υποκείμενο στο παθητικό απαρέμφατο factum esse - ετεροπροσωπία
fore: ειδικό απαρέμφατο, αντικείμενο στο ρήμα αντίληψης intellego,
ετεροπροσωπία (το υποκείμενο του fore είναι το neminem)
coniurationem: υποκείμενο στο παθητικό απαρέμφατο esse factam –
ετεροπροσωπία
Γ1β.
in bellis civilibus → in bellis, quae civilia sunt4
Γ1γ.
Cicero scripsit bellorum enim civilium exitus tales esse semper, ut non
solum ea fierent, quae vellet victor, sed etiam ut victor obsequeretur iis,
quorum auxilio victoria parta esset.
5
Γ2α.
«etiamsi natura tales non sint»:
4
Σελ. 128 σχολικού βιβλίου
5
Σελ. 159-160 σχολικού βιβλίουΔευτερεύουσα επιρρηματική παραχωρητική πρόταση. Εκφέρεται με
υποτακτική, γιατί δηλώνει υποκειμενική άποψη, ενεστώτα, το sint,
γιατί εξαρτάται από αρκτικό χρόνο, το reddit. Σύμφωνα με την
ακολουθία των χρόνων δηλώνει το σύγχρονο στο παρόν. Η πρόταση
εκφράζει μία υποθετική κατάσταση που, κι αν δεχθούμε ότι αληθεύει,
δεν αναιρεί το περιεχόμενο της κύριας πρότασης. 6
Γ2β.
«quae velit victor»:
Δευτερεύουσα αναφορική προσδιοριστική πρόταση. Εκφέρεται με
υποτακτική λόγω έλξης από την υποτακτική της προηγούμενης
συμπερασματικής πρότασης (fiant), ενεστώτα, γιατί εξαρτάται από
αρκτικό χρόνο (fiant). Σύμφωνα με την ακολουθία των χρόνων δηλώνει
το σύγχρονο στο παρόν. Ειδικότερα η πρόταση είναι επιθετική και
προσδιορίζει το ea της προηγούμενης πρότασης όπως ένας επιθετικός
προσδιορισμός. 7
Γ2γ.
• Εντοπισμός υποθετικού λόγου
si iste in Manliana castra pervenerit, neminem tam stultum fore →
εξαρτημένος υποθετικός λόγος (εξάρτηση από το intellego), δηλ.
υποθετικός λόγος στον πλάγιο λόγο.
Ειδικότερα:
Υπόθεση στον πλάγιο λόγο: si + υποτακτική παρακειμένου (si
pervenerit)
8
Απόδοση στον πλάγιο λόγο: απαρέμφατο μέλλοντα (fore)
9
6
σελ. 117 σχολικού βιβλίου, σελ. 109, 120 βιβλίο καθηγητή
7
Σελ. 128 σχολικού βιβλίου, σελ. 109 βιβλίο καθηγητή
8
Η υποτακτική παρακειμένου στον πλάγιο λόγο προέκυψε από οριστική συντελεσμένου μέλλοντα
του ευθέος λόγου • Τροπή του υποθετικού λόγου σε ανεξάρτητο
Υπόθεση:si iste in Manliana castra pervenerit (οριστική συντελεσμένου
μέλλοντα)
Απόδοση: nemo tamstultus erit(οριστική μέλλοντα)10
• Αναγνώριση
Υποθετικός λόγος της ανοιχτής υπόθεσης, o οποίος αναφέρεται στο
μέλλον.11
• Τροπή του υποθετικού λόγου σε υπόθεση δυνατή ή πιθανή στο
παρόν – μέλλον
Ευθύς λόγος
Υπόθεση: si iste in Manliana castra perveniat (si + υποτακτική
ενεστώτα)
Απόδοση: nemo tamstultussit(υποτακτική ενεστώτα)
9
Το ειδικό απαρέμφατο μέλλοντα στον πλάγιο λόγο προέκυψε από οριστική μέλλοντα του ευθέος

Share this

Λάζαρος